We wrześniu 2021 roku została powołana do życia spółka Nowosądecka Dobra Energia. Podmiot jest spółką córką Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Nowym Sączu, a jego powstanie wpłynęło na znaczne obniżenie opłat za prawa do emisji CO2. Pomimo tego, że spółka działa już od dwóch lat, obecnie w przestrzeni publicznej pojawiło się wiele nieprawdziwych komentarzy i insynuacji. Jakie są zatem fakty dotyczące powstania i działalności spółki NDE?
MPEC Nowy Sącz i spółka córka
Od 2019 roku rozpoczęły się przygotowania do uruchomienia spółki córki, jako kompleksowego podejścia do wytwarzania ciepła obejmującego również budowę nowych odnawialnych źródeł energii oraz kogeneracji. Celem było znaczne obniżenie kosztów wynikających z opłat od emisji CO2 (tzw. ETS). Już wtedy było wiadomo, że opłaty te będą rosły z roku na rok i w pewnym momencie będą istotnie wpływać na podwyżki taryf ciepłowniczych w całej Polsce. Szybko okazało się, że prognozy stały się faktem, a wiele podmiotów zaczęło ponosić ogromne koszty wynikające z opłat ETS. Jednocześnie MPEC Nowy Sącz wystąpiło z pytaniem do ówczesnego Ministerstwa Środowiska o opinię w sprawie planów powołania nowej spółki. W przesłanej odpowiedzi ministerstwo potwierdziło, że działania związane z działalnością nowego podmiotu będzie zgodne z prawem.
W dniu 1 września 2021 roku powstała Nowosądecka Dobra Energia sp. z o.o. Swoją działalność rozpoczęła w styczniu 2022 roku, po zatwierdzeniu taryfy przez Urząd Regulacji Energetyki. Co istotne, powołanie do życia nowej spółki nie wymagało zgody Rady Miasta Nowego Sącza, a NDE nie widnieje na liście spółek miejskich, ponieważ jest podmiotem zależnym bezpośrednio od MPEC Nowy Sącz. Powstanie spółki nie spowodowało też dodatkowego zatrudnienia, a jedynie przesunięcia kadrowe w ramach MPEC Nowy Sącz. Dodatkowo na przestrzeni ostatnich 5 lat w obu spółkach nastąpiło obniżenie zatrudnienia.
Działalność NDE znacząco wpłynęła na obniżenie opłat wynikających z praw do emisji CO2. MPEC Nowy Sącz szacuje, że od momentu powstania nowej spółki oszczędności wyniosły 8 564 756 zł. Dodatkowo, środki finansowe, które uda się zaoszczędzić w 2024 roku zostaną przekazane na pokrycie rosnących cen energii elektrycznej, remontów i konserwacji, a także stabilizacji cen i utrzymywania ich na aktualnym poziomie.
Równolegle do przygotowań związanych z uruchomieniem nowej spółki, MPEC Nowy Sącz rozpoczął bardzo ważne działania, w tym realizację projektów, które spowodowały osiągnięcie pod koniec 2023 roku efektywności energetycznej systemu ciepłowniczego. Oznacza to, że produkcja ciepła z OZE i kogeneracji przekroczyła 50%. Warto przypomnieć, że jeszcze w 2019 roku w Kotłowni Millenium 100% ciepła pochodziło z węgla. Pełna efektywność jest możliwa dzięki uruchomieniu najpierw pierwszej instalacji biomasowej o mocy 7 MW, a pod koniec 2023 roku dwóch kolejnych inwestycji - drugiego kotła na biomasę o mocy 3 MW, a także kluczowej i jednej z najnowocześniejszych w Polsce wysokosprawnej kogeneracji o mocy 6 MW z kotłem gazowym o mocy 5 MW.
Fakty o NDE
W ostatnich dniach w przestrzeni publicznej pojawiły się nieprawdziwe komentarze oraz insynuacje pod adresem spółki NDE, które zupełnie nie mają potwierdzenia w faktach! Przede wszystkim, od samego początku działalności wszystkie informacje dotyczące NDE można było odnaleźć w sprawozdaniach spółki matki, czyli MPEC Nowy Sącz, a także na ogólnodostępnych stronach rządowych. Dostęp do tego typu danych jest otwarty i każdy może je przeglądać i weryfikować. Wbrew upublicznianym nieprawdziwym informacjom, taryfy dla obu spółek są zatwierdzane przez Urząd Regulacji Energetyki. Stąd też dostęp do tej dokumentacji ma charakter publiczny i jest możliwy za pośrednictwem strony internetowej URE.
Wyjaśniamy również kwestię kosztów utrzymania spółki Nowosądecka Dobra Energia. Będąc precyzyjnym, przytaczana w publicznych komentarzach kwota 300 tys. zł, to dokładnie 304 678, 83 zł i dotyczy kosztów, które obejmują wynagrodzenia: zarządu, rady nadzorczej i pracownicze, a także wynagrodzenia związane z przygotowaniem niezbędnej dokumentacji do bieżącej działalności spółki.
Zdecydowanie nieprawdą jest, że spółka NDE powstała, aby zwiększać zatrudnienie w Grupie MPEC Nowy Sącz. Wystarczy sięgnąć do oficjalnych danych, z których wynika, że jeszcze w 2019 roku spółka matka zatrudniała 123 osoby, a wraz z początkiem 2024 roku MPEC i NDE zatrudniają w sumie 103 osoby. Jest to potwierdzenie, że powstanie NDE nie spowodowało dodatkowego zatrudnienia w żadnej ze spółek.
Wykres - zatrudnienie w MPEC Nowy Sącz i spółce NDE
Kolejną nieprawdą powielaną w przestrzeni publicznej są informacje dotyczące rozliczania kosztów w spółkach MPEC Nowy Sącz i NDE. Żadne koszty w obu podmiotach nigdy nie były i nie są rozliczane podwójnie, natomiast są wnikliwie i szczegółowo weryfikowane przez Urząd Regulacji Energetyki. Jeśli chodzi o sprzedaż miału węglowego przez MPEC Nowy Sącz na rzecz spółki NDE, to w tym przypadku sprzedaż ta odbywa się bez marży, zatem spółka matka nie ma z tytułu takich transakcji żadnego zysku.
Gdyby nie było NDE?
Korzystając z oficjalnych danych możemy policzyć jak wyglądałaby rzeczywistość związana z produkcją ciepła w Nowym Sączu, gdyby nie powstanie spółki NDE. Bez cienia wątpliwości koszty wyprodukowania energii cieplnej dla mieszkańców byłyby znacząco wyższe. Konkretne liczby pokazuje wykres kosztu zakupu praw do emisji CO2. Wynika z niego, że już w 2023 roku wysokość opłat została obniżona o blisko 2/3. Jednocześnie już wiemy, że w roku 2024 Grupa MPEC Nowy Sącz nie zapłaci z tytułu opłat ETS ani złotówki. Ostatni czerwony słupek pokazuje jakie oszczędności są przewidywane w tym okresie i są to wartości sięgające 5 mln zł.
Wykres - koszty zakupu praw CO2
Podsumowując, gdyby ktokolwiek w przyszłości chciał zrealizować zdecydowanie zły dla Nowego Sącza scenariusz, polegający na likwidacji spółki Nowosądecka Dobra Energia, musi mieć świadomość, że spowoduje to zwiększenie kosztów produkcji ciepła. Szacowany wzrost cen wyniósłby ok. 15% w stosunku do obecnych stawek dla mieszkańców.
